چگونه شنونده خوبی باشیم و ارتباطات موثر بسازیم – قسمت دوم

ارتباطات موثر یکی از مهمترین ویژگی‌های افراد موفق است. اما برای داشتن این توانایی در ابتدا باید شنونده خوبی بود. در قسمت اول در مورد برخی از ویژگی‌های شنونده خوب بودن و گوش دادن فعالانه صحبت کردیم. در ادامه این میکرومقاله از سبکتو به عکس‌العمل‌ها و پاسخ‌ها می‌پردازیم:

روش ۲: برقراری ارتباطات موثر

۱. آنچه گفته شده را دوباره بازگو کنید

خلاصه کردن آنچه گوینده گفته است می‌تواند ارتباط را موثرتر کند. همه دوست دارند حرف‌شان شنیده شده و احساس باارزش بودن کنند، بنابراین تکرار نقطه نظر دیگران به خصوص اعضای خانواده، نشان می‌دهد که به آنها گوش می‌دادید. همچنین این فرصت را به آنها می‌دهد که برداشت شما را بشنود و در صورت نیاز آن را تصحیح کند.

• وقتی صحبت گوینده تمام شد، مختصراً آنچه را شنیده‌اید را بازگو کنید. برای مثال «به نظرم الان یه کم از دست مامان ناراحتی چون حس می‌کنی تو رو بچه فرض می‌کنه.»
• این کار باعث می‌شود اطمینان حاصل کنید که حرف گوینده را فهمیده‌اید. با این کار نشان می‌دهید که گوش می‌دهید و امکان برقراری ارتباطات موثر با دیگران را فراهم می‌کنید.

۲. به آنها کمک کنید که تجربه‌شان را خلاصه کنند

می‌خواهید به آنها کمک کنید چرایی احساس شان را بفهمند. بعد از گوش دادن به آنها کمک کنید تجربه‌شان را مختصراً بگویند.

• برای مثال با چیزی شبیه این شروع کنید «بذار ببینم متوجه شدم چی میگی؟»
• سپس سوالاتی بپرسید که به آنها کمک کند تجربه‌شان را بیان کنند. برای مثال «ناراحتی که مامان درباره بیمه ماشین نصیحتت می‌کنه. چه احساسی داری؟ فکر کنم عصبانی هستی.» اگر به آنها کمک کنید که روی احساس‌شان برچسب بزنند موقعیت را بهتر درک می‌کنند.

۳. درباره چیزی که گفته شده فکر کنید

بعد از اینکه به افراد اجازه صحبت کردن دادید درباره موضوع فکر کنید. سعی کنید بفهمید چیزی که گفته شده چرا اهمیت دارد. برای مثال، چیزهایی شبیه این بگویید «حس می‌کنم این موضوع خیلی برات مهمه» یا «حس می‌کنم باید به عنوان خانواده درباره این موضوع صحبت کنیم.»

۴. وقتی نوبت صحبت کردن‌تان شد از گزاره «من» استفاده کنید

گاهی وضعیت‌ها پیچیده می‌شوند. گاهی مخالفید یا با آنچه گفته شده مسئله دارید. وقتی اختلاف نظر پیش می‌آید از «من» استفاده کنید. این کار میزان سرزنش را کم می‌کند زیرا تمرکز را روی احساسات شخصی می‌گذارد.

• گزاره «من» سه بخش دارد. با «من احساس می کنم …» شروع کنید و پس از آن بلافاصله احساس‌تان را بیان کنید. بعد از آن درباره چیزی که این احساس را به وجود آورده است صحبت کنید و در نهایت دلیل احساس‌تان را بگویید.
• اگر با یکی از اعضاء خانواده اختلاف نظر دارید، احساس‌تان را در چهارچوب قضاوت در نیاورید. برای مثال «مامان فقط می‌خواد کمک کنه و خوب میدونی که قبلاً با پول مشکل داشتی. واقعاً داری کلافه‌ام می‌کنی.»
• در عوض آن احساس را با گزاره «من» بگویید. برای مثال «من کلافه‌ام چون از دست مامان عصبانی هستی در حالی که اون فقط می‌خواد کمک کنه. من فکر می‌کنم نگرانیش درسته.»

۵. قبول کنید که لازم نیست همیشه مشکل یک نفر دیگر را حل کنید

شما همیشه تمایل دارید به اعضاء خانواده و دوستان‌تان کمک کنید. با این حال نمی‌توانید مشکل یک نفر دیگر را حل کنید. اغلب افراد فقط دوست دارند حرف‌شان شنیده شود و به دنبال همدلی می‌گردند. اجازه دهید آن شخص صحبت کند و در برابر نیاز به مداخله مقاومت کنید.

روش ۳: از عادت‌های منفی اجتناب کنید

۱. صحبت شخص مقابل را قطع نکنید

این کار مکالمه و ارتباطات موثر را متوقف می‌کند. همیشه قبل از صحبت کردن چند ثانیه‌ای به گوینده فرصت دهید. به این ترتیب مطمئن می‌شوید که حرف گوینده تمام شده است.

• اهمیتی ندارد که چقدر احساساتی شده باشید، صبر کنید تا صحبت گوینده تمام شود.

۲. از نصیحت کردن خودداری کنید

تا از شما نخواسته‌اند نصیحت نکنید. نصیحت ناخواسته باعث می‌شود اینطور به نظر برسد که گوش نمی‌دهید. فقط چیزی را که دوست دارید می‌شنوید و در پاسخ نصیحت می‌کنید. اگر کسی می‌خواهد فقط صحبت کند دست از این بردارید که به آنها بگویید باید چه کاری انجام دهند.

۳. موضوع را تغییر ندهید

تا زمانی که گوینده تمام حرف‌هایش را نزده موضوع را عوض نکنید. حتی اگر موضوع شما را ناراحت می‌کند، باید به گوینده اجازه بدهید منظورش را بیان کند.

• اگر یک موضوع خانوادگی وجود داشته باشد، شاید اغوا شوید که گوینده را به عجله بیندازید. برای مثال اگر درباره نحوه حرف زدن هفته گذشته شما با پدرتان صحبت می‌کنند، درباره برنامه تلویزیون صحبت کنید. از انجام این کار خودداری کنید. بخشی از برقراری ارتباطات موثر صحبت کردن درباره موضوعات دشوار است. باید با وجود آزاردهنده بودن موضوع مکالمه، اجازه دهید ادامه پیدا کند.

۴. گوینده را به عجله نیندازید

برداشت‌تان را سریع بیان نکنید تا گوینده به عجله نیفتد. هرگز چیزی شبیه این نگویید «میری سر اصل مطلب؟» گفتن این حرف باعث می‌شود که به نظر بیاید به مکالمه اهمیتی نمی‌دهید.

۵. از قضاوت کردن خودداری کنید

حتی اگر از کسی عصبانی هستید، با گوینده همدردی کنید. چگونگی و دلیل احساس گوینده را درک کنید. گوش دادن همراه با قضاوت، ایده خوبی نیست. حتی اگر با رفتار یا نظر کسی موافق نیستید، او را قضاوت نکنید.