فراموشی یک روش عالی برای به خاطر سپردن هر چیزی!

فراموشی یکی از مشکلاتی است که تقریبا همه ما امروز درگیر آن هستیم. از فراموشی جای پارک ماشین گرفته تا نام یا شماره همکار یا دوستانمان. برخی افراد قهرمان جام‌جهانی ۱۰ سال پیش را به یاد می‌آورند ولی نام کسی که دیروز دیده‌اند را نه. برخی هم احساس می‌کنند که همه چیز را فراموش کرده‌اند. اگر شما هم جز این دسته هستید، با این میکرومقاله از سبکتو همراه باشید تا تحقیقات جدیدی که در زمینه فراموشی و به یاد سپردن موارد مختلف شده است را بررسی کنیم.

در مورد حافظه انسان، یک مورد کاملا قطعی است و تمام دانشمندان و روانشناسان روی این موضوع توافق دارند که: اگر حافظه بشر یک حد مشخص داشته باشد، هیچ بشری تا امروز حتی به این حد نزدیک هم نشده است. احتمالا با خودتان فکر می‌کنید که این عالی است، اما چرا هنوز من خیلی چیزها را فراموش می‌کنم؟ محققان جواب شما را اینگونه می‌دهند: شما به اندازه‌ای که باید فراموش نمی‌کنید.

هرچه کمتر، بهتر

اگر به شکل خیلی ساده بخواهیم بگوییم، به یاد آوردن سه مرحله دارد: جذب، ذخیره و به خاطر آوردن. رابرت بیورک، استاد روانشناسی دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: وقتی مردم از حافظه‌شان شکایت می‌کنند، با خودشان فکر می‌کنند که مشکل‌شان در فراموشی این است که اطلاعات را به اندازه کافی در ذهن‌شان نگه نمی‌دارند، اما حقیقت این است که حداقل بخشی از این فراموشی به این دلیل است که آنها به اندازه کافی و کارآمد فراموش نمی‌کنند. 

ساده‌ترین توصیف برای درک چیزی که دکتر رابرت بیورک می‌گوید، این است که شما بخواهید در یک اتاق بسیار شلوغ و به هم ریخته که پر از وسایل غیرقابل استفاده است، دنبال یک وسیله کوچک بگردید.

ذهن خود را مرتب کنید

هرچه اطلاعات بیشتری به ذهن بسپارید، احتمال فراموشی و تداخل خاطرات هم بیشتر می‌شود. در واقع اطلاعات قدیمی و بی‌ربط، تلاش برای استفاده از خاطرات خوب را دچار مشکل می‌کند، فرآیندی که در تصمیم‌گیری‌ها نقش حیاتی دارد. 

بلک ریچادر و پل فرانکلند باور دارند که فراموشی فقط به یاد نیاوردن چیزی نیست، بلکه یک مکانیزم درونی و ذاتی است. آنها باور دارند که هدف اصلی حافظه، کمک به گرفتن تصمیمات مهم، به واسطه نگه داشتن خاطرات مهم و فراموش کردن اطلاعات بی‌اهمیت و غیرضروری است.

فراموش کردن را یاد بگیریم

شاید با خود بگویید چه کسی بدش می‌آید خاطرات غیرمهم و به خصوص بد را فراموش کند، اما چطور باید این کار را کرد؟ برای فراموشی چیزهایی که نمی‌خواهید، به این توصیه‌ها توجه کنید:

۱. دست از مرور خاطرات بردارید

وقتی شما دائم به خاطرات بد و اتفاقاتی که در گذشته رخ داده فکر می‌کنید، این پیام را به ذهنتان می‌رسانید که آنها بسیار مهم هستند و شما می‌خواهید که دائم به شما یادآوری شوند. درست مثل وقتی که در جنگل قدم می‌زنید، هر بیشتر جلو می‌روید، بیشتر جذب جنگل و رنگ‌های آن می‌شوید. نورون‌های مغز هم وقتی می‌بینند شما به یک خاطره بیش از حد اهمیت می‌دهید، به دنبال خاطرات مشابه آن می‌گردند و در نتیجه خاطرات بد و منفی دائم در ذهن شما مرور می‌شوند.

۲. تمرین، تنها راهکار کارآمد

فراوشی را می‌توان با آموزش و تمرین، تا حد زیادی کم کرد. مایکل اندرسون، استاد دانشگاه کمبریج در سال ۲۰۱۱ و طی تحقیقات خود ثابت کرد، سرکوب یکسری از اطلاعات مشخص به شکل فعالانه می‌تواند به مهار خاطرات ناخواسته کمک کند. در وقع وقتی شما یادآوری یک خاطره بد را سرکوب می‌کنید، به نورون‌ها و مغز این پیام را می‌رسانید که نمی‌خواهید این خاطره و شبیه به آن برایتان مرور شود و حتی در ذهنتان باشد. اندرسون معتقد است که این بهترین روش برای سروسامان دادن به احساسات و افکار منفی است که نمی‌خواهید در ذهنتان بماند.

۳. ورزش

بلیک ریچارد در طول مدت تحقیقاتش به این نتیجه رسید که بین فراموشی و افزایش تعداد نورون‌ها در مرکز یادگیری مغز، رابطه‌ای وجود دارد. ارتباط بین نورون‌های مغز، دائما در حال تغییر است. سلول‌های مغزی ضعیف می‌شوند یا حتی به طور کامل از بین می‌روند. اما با ایجاد نورون‌های تازه مدارهای تازه‌ای هم در مغز شکل می‌گیرد. سلول‌هایی که ضعیف شده و ازبین می‌روند، خاطرات و اتفاقات بد زندگی هستند و نورون‌هایی که تازه به وجود می‌آیند، همان چیزهایی هستند که شما می‌خواهید.

بنابراین این توصیه قدیمی که دویدن می‌تواند ذهن را خالی و آماده انجام کار جدید کرد، تا حدی درست است. ریچارد در آزمایشاتش متوجه شد که انجام ورز‌های قلبی و عروقی تاثیر زیادی در افزایش تولید سلول‌های عصبی دارد.

بهترین راه برای اینکه چیزی را فراموش نکنید، این است که ذهنتان را از اطلاعات، اتفاقات و خاطرات بد و غیرضروری پاکسازی کنید. وقتی شما یک ذهن مرتب داشته باشید، به یادآوردن اطلاعاتی و مواردی که می‌خواهید اصلا سخت نخواهد بود و فراموشی تجربه بزرگی در زندگی‌تان نمی‌شود. پس دست به کار شده و با به کار بردن این توصیه‌ها، فراموشی را فراموش کنید.