بررسی کتاب «مادربزرگ سلام رساند و گفت متاسف است» از فردریک بکمن
کتاب «مادربزرگ سلام رساند و گفت متاسف است» دومین اثر از نویسنده سوئدی «فردریک بکمن» است. وقتی کتاب را دست می‌گیرید و شروع به خواندن می‌کنید از همان ابتدا لحن جذاب و گیرای قلم بکمن شما را مجذوب خودش می‌کند. البته تا اواسط کتاب شما متوجه نیستید که با یک کتاب کودکان روبرو هستید یا یک کتاب بزرگسالان! داستان درباره دختری تقربیا هشت ساله به نام السا است که نزدیکی بسیاری با مادربزرگش داشت، تا مادربزرگ بر اثر بیماری جان خود را از دست می‌دهد. السا دوران کودکی خود را با داستان‌های مادربزرگ از سرزمین خیالی نیمه‌بیداری گذرانده و کتاب بیشتر به داستان‌های افسانه‌ای از آن می‌پردازد؛ برای همین شما چندین بار شک می‌کنید که آیا این کتاب مناسب سن شما هست یا نه. اما از اواسط کتاب شما به واقعیت پشت برده تمامی این داستان‌های افسانه‌ای پی می‌برید و متوجه می‌شوید تمامی شخصیت‌های داستان ارتباط مستقیمی با آن افسانه‌ها داشتند.
با سبکتو همراه باشید تا نگاهی دقیق‌تر به این کتاب بندازیم.
داستان در دل داستان
نکته‌ای که باعث جذابیت داستان می‌شود، وجود یک همسایه به نام «بریت ماری» است که زنی بسیار مبادی آداب و لجباز است. شما در میان داستان‌ها بارها با این شخصیت روبرو می‌شوید و حتی یکی از فصل‌های پایانی، کاملا به او می پردازد اما نکته‌ای که شما را سر شوق می‌آورد این است که کتاب بعدی فردریک «بریت ماری اینجاست» نام دارد و اگر قبلا آن را مطالعه کرده باشید با بریت ماری بیشتر آشنا هستید و فهمیدن گذشته او بسیار شما را سر شوق می‌آورد. وجود ارتباط کتاب‌ها با یکدیگر برای من بسیار لذت‌بخش است چرا که انگار ذهن شما قلقلک داده می‌شود تا بیشتر در دنیای قصه وارد شده و اطلاعات بیشتری از آن به دست بیارید.
برداشت‌های شخصی
همان‌طور که گفتم این کتاب با داستان‌هایی افسانه‌ای از زبان مادربزرگ به نام «سرزمین نیمه‌بیداری» همراه شده است اما خیلی از اتفاق‌ها برداشت‌هایی از داستان‌های هری‌پاتر هستند که نویسنده در دل داستان هم به این اقتباس با زبانی طنز اشاره می‌کند و به اصطلاح می‌گوید مادربزرگ آن داستان‌ها را از هری پاتر دزدیده است و نوه او السا، که شخصیت اصلی کتاب است، بارها به او گوش زد می‌کند و کلی با هم بگومگو می‌کنند تا مادربزرگ بپذیرد که داستان را از کتاب‌های هری‌پاتر دزدیده است. اما ترکیب داستان‌های افسانه‌ای از دنیای کودکان و زندگی واقعی افراد بزرگسال، خواننده را از یکنواختی داستان دور می‌کند و شما بین دنیای کودکی و دنیای بزرگسالی در رفت و آمد هستید که این موضوع موجب می‌شود میخکوب کتاب و مطالعه آن شوید.
لحن فردریک بکمن و ترجمه مترجم
من نسخه انگلیسی کتاب را از آمازون و نسخه فارسی را از نشر نون با ترجمه نیلوفر خوش‌زبان در اختیار داشتم و انصافا مترجم بسیار نزدیک به لحن نویسنده، کتاب را به فارسی برگردانده و حتما این ترجمه را پیشنهاد می‌کنم. لحن نویسنده بسیار به دنیای امروزی نزدیک است که احتمالا از تجربه وی در وبلاگ نویسی نشات می‌گیرد چون فردریک قبل انتشار اولین رمان‌اش یک وبلاگ‌نویس قهار بوده. مترجم تا جای امکان سعی کرده از سانسور کتاب به دور باشد و بعضی کلمات خیابانی عینا ترجمه اصلی یا با کلمه‌ای مناسب فرهنگ خیابانی فارسی جایگزین شده که لبخند را روی لب شما می‌نشاند اما در بعضی موارد به طور عجیب دست به تغییر روایت داستان زده که احتمالا به خاطر ممیزی‌ها برای انتشار کتاب بوده (البته فکر نمی‌کنم ممیزی کتاب با مواردی که مترجم نگران آن بوده مشکلی داشته باشند چون موارد مختلفی مثل آن را در دیگر کتاب‌ها به راحتی بیان شده است) اما خیالتان راحت باشد که چیزی از دست نمی‌دهید و به اصل داستان لطمه‌ای وارد نشده. البته اگر اهل کتاب باشید با ترفند‌های مترجمین برای انتقال ماجرا بدون مشکل ممیزی کتاب آشنا هستید و مثلا می‌دانید وقتی از کلمه «نوشیدنی» استفاده می‌شود منظور نوشیدنی الکلی است و موارد دیگر از این دست. پس همان‌طور که گفتم نگران نباشید چون چیزی از کتاب را از دست نمی‌دهید و زیرکانه متوجه منظور نویسنده و ترجمه مترجم خواهید شد.
دنیای تلخ
هر شخصیت در این داستان یک شخصیت ساده داستانی نیست و در پس هر کدام دنیایی تاریک از اتفاقات این جهان قرار دارد که با شخصیت‌های افسانه‌ای مادربزرگ همسان شده است. شما در ابتدای کتاب به راحتی از کنار این شخصیت‌ها گذر می‌کنید اما به مرور می‌فهمید که این شخصیت‌های مثلا ساده، چه سرگذشت مهم و دردناکی داشته‌اند و دلیل کنار هم بودن این افراد در یک ساختمان چیست؟
بخوانیم یا نه؟
من به شخصه زیاد اهل مطالعه رمان نیستم چون فکر می‌کنم چیزی از آنها یاد نمی‌گیرم و بیشتر برای پر کردن اوقات بیکاری مناسب هستند اما فردریک بکمن متفاوت است! خواننده از بین خطوط کتاب‌های او درس‌های زیادی می‌گیرد و با زوایای پنهان جهان امروزی و مشکلات آن آشنا می‌شود. برای همین من به جد پیشنهاد می‌کنم این کتاب و کتاب‌های دیگر فردریک بکمن را از دست ندهید و حتما در لیست مطالعه خود قرار دهید.
میکروکتاب‌های پیشنهادی برای مطالعه بیشتر:
دیدگاه ها
ارسال دیدگاه