راز درس خواندن چیست و چطور آن را جذاب کنیم؟

راز درس خواندن و جذاب کردن آن یکی از مواردی است که همه ما دوست داریم بدانیم. چرا یک چیز برای همه ما کاملا روشن است: “درس خواندن خسته کننده است”. همه ما بارها با این وضعیت روبرو شده‌ایم که تا جزوه‌ یا کتاب را باز می‌کنیم، هر کاری دیگری به نظرمان جذاب‌تر می‌آید. اما به هرحال گاهی مجبور به درس خواندن هستیم. این‌جاست که این سوال مطرح می‌شود: “اگر مجبورم درس بخوانم، حداقل راز درس خواندن جذاب چیست؟ اصلا راهی برای آن هست؟ جواب “بله” است! در این میکرومقاله راهکارهای عملی و ذهنیت‌های جدیدی را مطرح خواهیم کرد تا راز درس خواندن جذاب را پیدا کنیم و آن را تبدیل به فرآیندی قابل تحمل‌تر تبدیل کنیم. به هرحال روبرو شدن با مسائل سخت و چالش برانگیز، یک بخش الزامی فرایند یادگیری است پس با سبکتو برای پیدا کردن راز درس خواندن جذاب همراه باشید:

ایجاد علاقه به مطلب

علاقه، عنصر اصلی است. برای اینکه بتوانید وارد عمق مطالب شوید، نمی‌توانید یک راست سراغ جزئیات بروید. ابتدا باید در مورد آن کنجکاو شوید. مثلا هیچ کس قبل دیدن فیلم ارباب حلقه‌ها، سراغ کتاب “تاریخچه سرزمین میانه” نمی‌رود. معلمان کار بلد متوجه این واقعیت هستند. ولی اگر شما چنین دبیران و اساتیدی در اختیار ندارید، باید خودتان اقدام کنید. امروزه در هر زمینه‌ای افرادی خوش ذوق پیدا می‌شوند که حرف جذاب و خارج از چهارچوبی در مورد آن داشته باشند، از آنها استفاده کنید و درس را شیرین‌تر کنید علاوه بر اینکه نکات بیشتری هم یاد می‌گیرید. البته دقت کنید که در این کار زیاده‌روی نکنید و تمام زمانی که باید برای مطالعه می‌گذاشتید را ضرف گشت‌وگذار در اینترنت نکنید.

 پس عنوان درس یا یک سرفصل بخصوص را انتخاب کنید، مرورگر خود را باز کنید و به دنبال ویدئو، کتاب یا مطلبی در مورد آن بگردید، یا اگر دوست و آشنایی علاقه‌مند به آن حوزه می‌شناسید، با او صحبت کنید.

طرز فکر رشد را به کار گیرید

با دو طرز فکر رشد و محدود آشنا هستید؟ طبق این طرز فکر، افراد نسبت به یادگیری مطالب دشوار دو دیدگاه دارند: ذهنیت محدود (Fixed mindset) یا ذهنیت رشد(Growth mindset).

افرادی که ذهنیت محدود دارند، باور دارند که استعداد و هوش ذاتی است. به طور مثال اگر با یک مساله سخت ریاضی مواجه شوند، با خود می‌گویند: “من استعداد ریاضی ندارم”

در مقابل، افرادی که ذهنیت رشد دارند باور دارند که می‌توانند در هر زمینه‌ای رشد کنند. این افراد اگر با چالشی روبرو شوند، با خود می‌گویند: “من می‌توانم در این زمینه بهتر شوم.. کافیست به اندازه کافی تلاش کنم”

پس راز درس خواندن این است که دید خودتان را نسبت یه خود و کلاس‌هایتان تغییر دهید. به جای اینکه کلاس و درس را به چشم مجموعه‌ای از تمرینات و آزمون‌ها برای ارزیابی میزان هوش و ذکاوت خود ببینید، به عنوان فرصتی برای یادگیری و رشد ببینید. اگر بتوانید ذهنیت رشد را در زندگی خود اعمال کنید، نه تنها راز درس خواندن بلکه راز موفقیت در هر زمینه‌ای که بخواهید را پیدا کرده‌اید و تبدیل به فرد موفقی خواهید شد. آن وقت زندگی برایتان زیباتر و جذاب‌تر می‌شود و احساس می‌کنید هیچ‌ چیز نمی‌تواند مانع رسیدن شما به خواسته‌هایتان شود.

راز درس خواندن: به همراه یک دوست درس بخوانید

مطالعه به همراه فردی دیگر، یک روش عالی برای مسئولیت‌پذیری در یادگیری است. در عین حال این راهکار یک شمشیر دو لبه است:

۱- ممکن است باعث حواس‌پرتی هم شوید و راز درس خواندن به فراوش کردن درس خواندن تبدیل کنید.

جمعی از دوستان نزدیک را در نظر بگیرید که تصمیم گرفته‌اند باهم برای آزمون هفته بعد خود مطالعه کنند، ولی در عمل این برنامه به صحبت در مورد بازی جدیدی که یکی از آن‌ها به تازگی امتحان کرده یا سر در آوردن از کافه‌ای در همان حوالی می‌انجامد.

۲- دوست شما تمام تمرین‌ها را حل می‌کند و شما هیچ چیزی یاد نمی‌گیرید

اگر با دوستی بسیار درس‌خوان که سر کلاس سراپا گوش است، شریک شوید و شما چنین وضعیتی نداشته باشید، در عمل چیزی عایدتان نخواهد شد. (حداقل از نظر یادگیری!) چنین افرادی بسیار سریع‌تر از شما تمرین‌ها و مطالب را تمام خواهند کرد. شاید در کوتاه مدت چنین وضعیتی خوشایند باشد، ولی در انتها شما چیزی یاد نخواهید گرفت، چرا که آنها به جای شما یاد گرفته‌اند. راز درس خواندن با دوستان این است که همه در یک سطح باشید و باهم پیش بروید، اگر هم دوست شما درس‌خوان‌تر است، شما باید خودتان تمرین‌ها را حل کنید و از اینکه یاد گرفته‌اید اطمینان پیدا کنید.

راز درس خواندن: محیط درس خواندن خود را عوض کنید

محیطی پویا و مرتب لذت شما از کارتان را افزایش می‌دهد.

یک راز درس خواندن حضور در مکان مورد علاقه‌تان است. چند مکان بخصوص را انتخاب کنید و به صورت دوره‌ای در آنها درس بخوانید. مثلا یک کافه خلوت،   گوشه‌ای از کتابخانه محله یا دانشگاه‌تان که شخصا دوستش دارید، یا می‌توانید میز کار یا گوشه‌ای از اتاق خود را به نحو خاصی بچینید و از آن استفاده کنید.

علاوه‌بر این می‌توانید لیستی از موسیقی‌های مورد علاقه‌تان که باعث تمرکز می‌شود بسازید، یا همواره با یک نوشیدنی یا خوراکی خاص مطالعه خود را شروع کنید. این تغییرات کوچک باعث می‌شود با این تصور که قرار است در محیطی دل‌انگیز، با موسیقی مناسب و نوشیدنی دلخواه‌تان درس بخوانید، بی‌صبرانه منتظر شروع زمان مطالعه خود شوید.

پاداش‌های کوچک برای خود در نظر بگیرید

بخشی از انگیزه‌ تکمیل یک کار، وابسته به پاداشی است که در قبال آن دریافت می‌کنید. البته که در مقابل درس خواندن پاداش‌هایی بزرگ و نهایی می‌گیرید؛ مثل نمره خوب، قبولی در دانشگاه مناسب یا فارغ‌التحصیلی با معدل بالا. با این حال یک راز درس خواندن در نظر گرفتن پاداش‌های جزئی‌تر ولی به همان اندازه با ارزش برای زمان حال است. این پاداش‌های کوچک می‌توانند انگیزه لازم و کافی برای تکمیل یک تمرین یا ساعات مشخصی درس خواندن باشند، مثل یک قسمت سریال دیدن بدون عذاب وجدان یا یک شکلات به ازای هر فصل کتاب درسی‌تان باشد! البته خودتان را گول نزنید، چک کردن شبکه‌های اجتماعی یا ایمیلتان نمی‌تواند جایزه‌ای برای انجام کار باشد. یک نکته مهم دیگر، برنامه‌ریزی این پاداش‌هاست. یعنی اینکه وقتی از قبل می‌دانید به محض تمام شدن بخشی از درس به آن پاداش می‌رسید، پاداش در ذهنتان به عنوان محرک عمل خواهد کرد و قدرت یادگیری را هم افزایش خواهد داد.

بخش زیادی از کارهای درسی و دانشگاهی از کنترل شما خارج است. مانند اساتید خشک و بی‌روح، کتاب‌های درسی سنگین و کسل کننده و تمرین‌های بی‌هدف و غیر‌آموزنده و… ولی اگر با ذهنیتی درست و خلاقانه با این‌ها روبرو شوید و سعی کنید هر چیزی که در کنترل شماست را به جذاب‌ترین شکل انجام دهید، به احتمال زیاد راز درس خواندن جذاب را هم پیدا خواهید کرد.