حضور ذهن چیست و چطور بر سلامتی شما اثر می‌گذارد؟

شاید برایتان جالب باشد که بدانید یکی از مهمترین چیزهایی که می‌تواند شما را به فردی خلاق‌تر و بهتر تبدیل کند و میزان سلامتی شما بالا ببرد، حضور ذهن است! حضور ذهن یعنی به جای آنکه اجازه دهیم نگرانی‌های گذشته و آینده ذهنمان را مشغول کنند، کاملا روی زمان حال تمرکز کنیم. و تمرین کنیم فقط حس و حال فعلی‌مان را جدی بگیریم.

تمرین حضور ذهن روش ثابت و مشخصی ندارد و به مجموعه‌ای از روش‌های مختلف مراقبه و حتی کارهای بسیار ساده ذهنی و عملی گفته می‌شود.

با حضور ذهن یا تمرکز بر زمان حال، می‌توانیم تاثیرات مثبت و سالمی در بدن خود ایجاد کنیم. در این میکرومقاله‌ از سبکتو با ۵ مورد از تاثیرات علمی حضور ذهن آشنا می‌شویم:

حضور ذهن جلوی پرخوری را می‌گیرد

در چند سال اخیر تاثیر حضور ذهن بر مشکلات پرخوری و کاهش وزن، موضوع تحقیقات بسیاری بوده است. این تحقیقات چند مورد را بررسی می‌کنند:

• سریع و پشت سر هم خوردن
• خوردن تحت تاثیر احساسات مختلف مثل ناراحتی یا عصبانیت
• کاهش وزن

طی تحقیقات مشخص شده که حضور ذهن حتما باعث کاهش دو مورد اول می‌شود. با حضور ذهن خوردن هر چیزی باعث می‌شود تا سرعت خوردن آهسته‌تر شود و خوردن با سرعتی ثابت و آرام، فرصت کافی را در اختیار معده قرار می‌دهد تا پیام سیر شدن را در زمان مناسب به مغز برساند. سریع خوردن باعث می‌شود معده این فرصت را که حداقل ۲۰ دقیقه است، پیدا نکند و ما با حس کاذب گرسنگی به خوردن ادامه دهیم.

سلامتی قلب را تامین می‌کند

حضور ذهن، میزان استرس، فشار خون و در نتیجه خطر حمله‌های قلبی را کاهش می‌دهد. تحقیقی نشان داده است که روزی ۵ دقیقه مراقبه، خطر مرگ به علت سکته قلبی را تا ۴۸ درصد کاهش می‌دهد. تمرین حضور ذهنی که در این تحقیق استفاده شده، نوعی خاصی از مراقبه است که مراقبه متعالی نام دارد و طرفداران زیادی پیدا کرده و نتایج آن اثبات شده است.

درد را کاهش می‌دهد

درد تجربه‌ای چند بعدی است که شامل عامل‌های حسی، شناختی و عاطفی می‌شود. حضور ذهن یکی از روش‌هایی است که هم به صورت علمی و هم تجربی ثابت شده است که تاثیر زیادی در تسکین و کاهش درد دارد.

تمرین حضور ذهن، مکانیزم‌های خاصی را در ذهن فعال می‌کند که درد را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در مطالعه‌ای مشخص شد میزان درد افرادی که به مدت ۴ روز، روزی ۳۰ دقیقه مراقبه می‌کردند، ۵۷٪ کمتر شده است.

کمک می‌کند راحت‌تر بخوابیم

«کورتیزول» هورمونی است که با تحریک هوشیاری ما را بیدار نگه می‌دارد. اما وقتی این هورمون بیش از حد ترشح شود، سخت خوابمان می‌برد.

تمرین حضور ذهن، ذهن را آرام و استرس را کم می‌کند، و در نتیجه باعث کاهش کورتیزول هم شود. برای بررسی این فرضیه، تعدادی دانشجوی پزشکی مورد بررسی قرار گرفتند و برنامه ۴ روز مراقبه را اجرا کردند. نتایج نشان داد این تمرین باعث کم شدن سطح کورتیزول می‌شود و در نتیجه آنها خواب راحت‌تری خواهند داشت.

مغز را تغییر می‌دهد

پاسخ جنگ یا گریز، پاسخی است که ما به هنگام روبرو شدن با تهدید یا خطری نشان می‌دهیم. این پاسخ تاثیراتی مثل ضربان تند قلب، لرزیدن، سرخ شدن و… را به دنبال دارد. مسئول این پاسخ در ذهن بخشی به نام «بادامه» است. تحقیقات نشان داده که تمرین حضور ذهن به کوچک‌تر شدن بادامه کمک می‌کند.

از طرفی قشر جلویی مغز را که مسئول آگاهی و تفکر عمیق است بزرگ‌تر می‌کند. این تغییرات باعث می‌شود اضطراب کمتری داشته باشیم و فکر و ذهنمان آزادتر و بازتر شود.

با تمام این اثرات مثبت،  چطور می‌توانیم حضور ذهن داشته باشیم؟ حضور ذهن در واقع چیزی جز «توجه نشان دادن» نیست. توجه نشان دادنی که خودآگاهانه باشد. یعنی بیشتر حواستان به کارهایی که می‌کنید و احساساتی که دارید، باشد. به همین سادگی.

اگر حضور ذهن تاثیر مثبتی نداشت، تا این میزان مورد توجه قرار نمی‌گرفت. تمرین‌ حضور ذهن باعث می‌شود مردم بیشتر با احساسات خود ارتباط برقرار کنند و در نتیجه شادتر و سالم‌تر شوند.

برداشتی آزاد از [stag_button url=”https://www.blinkist.com/magazine/posts/infographic-mindfulness-benefits-whole-body” style=”black” size=”small” type=”normal” target=”_self” icon=”” icon_order=”before”]‌Blinklist[/stag_button]